kaiykchang

Ang dulang Romulus D’Grayt ay isang  “unhistorical historical play” kasi ang adaptation nito ay nakuha mula sa kasaysayan ng Roma at sa buhay ni Romulus Agustulus, ang batang emperador ng Roma. Batay sa nakaraang pangyayari, si Romulus ay isang batang emperador ng Roma. Ngunit, matanda ang emperador ng Roma sa dulang Romulus D’Grayt. Ang reprensentasyon ni Romulus sa dula ay may pagkakatulad sa totoong Romulus. Nakikita ito sa tila batang pagkatao niya. 

Ang buhay ni Romulus batay sa kasaysayan, ay “short-lived” dahil sampung buwan lamang niya naranasan maging isang emperador ng Roma. Nangyari ito dahil kay Orestes, heneral, politiko, at ama ni Romulus, at ang pagbagsak niya sa dating emperador, si Julius Nepos. Samakatuwid, si Romulus ay ginawang bagong emperador dahil kay Orestes.

Sa paghahambing ng magkasaysayang at hindi magkasaysayang Romulus, makikita natin na may pagkakatulad ng dalawa, kahit magkaiba ang mga detalye. Maaring mo na rin sabihin na ang dulang Romulus D’Grayt ay kasaysay din. Pwede mo sabihin na totoo rin ang nangyayari sa dula kahit hindi to nakakaunlad o nakakasunod sa mga historical texts. Nangiiba lamang sa intepretasyon ng buhay ni Romulus sa dula kumpara sa Romulus ng kasaysayan ay ang paraang ginamit sa pagbagsak ng Roma. Sa isa pang pananaw, ang kasaysayan ay isang intepretasyon rin ng mga buhay sa nakaraan. Ang punto ay kailangan natin tingnan ang moral o mensahe ng salaysay bago ang mga teknikal na detalye.

Ang epekto ng pagkaiba ng dula at kasaysayan ay maaring mas maintindihan natin ang mensahe ng kuwento gamit ng bagong pananaw. Maari rin matuklasan ng bagong paraan ng pag iisip na kung saan ay makakatulong sa pagkakaintidi sa kuwento. Hindi lang sa dula ngunit, posibleng makatulong ito sa pag-unawa sa kasaysayan.

Ang aking pagkaintindi sa dula ay ang buhay ni Romulus o ang buhay ng Roma ay hindi gaano kahanga-hanga pagkinumpara sa representatsyon ng kasaysayan ng Roma. Madalas ang isip natin sa Roma ay malakas o marangal. Kaya noong pinanood ko ang dula, nakita ko ang ibang perspektibo ng Roma na mahina at komedya (comedic). Sa wakas, may katotohanan ang panitikan/fiction kahit sinasabi na hindi totoo ang mga nangyayari sa mga panitikan.

Panitikan man ang literatura o batay sa karanasan at kasaysayan, mayroon pa rin tayong matutunan, kailangan lamang natin itong mahanap.